Τροποποιήσεις Εργατικής Νομοθεσίας Ν. 4472/2017

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ν. 4472/2017 ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΟΥΝ ΤΗΝ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ:
-Με το άρθρο 16 τροποποιείται φραστικά η διάταξη της παρ.2 του άρθρου 10 του ν.1876/1990 και ορίζεται ότι οι Επιχειρησιακές ΣΣΕ υπερισχύουν σε περίπτωση συρροής με τις Κλαδικές ΣΣΕ έως το τέλος του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής. Ομοίως στη διάταξη της παρ.6 του άρθρου 37 του ν.4024/2011 επέρχεται επαναδιατύπωση σύμφωνα με την οποία η αναστολή της επεκτάσεως και κηρύξεως γενικώς υποχρεωτικών των Κλαδικών και Ομοιεπαγγελματικών ΣΣΕ υφίσταται έως το τέλος του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής.( Η προϊσχύσασα διάταξη έθετε ως χρονικό προσδιορισμό τη διάρκεια εφαρμογής του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής για την υπερίσχυση των Επιχειρησιακων ΣΣΕ και την αναστολή επεκτασιμότητας των ως άνω ΣΣΕ)

- Με το άρθρο 17 επέρχονται μεταβολές στη νομοθεσία περί ομαδικών απολύσεων.
Ειδικότερα:
I. Στο άρθρο 3 του Ν. 1387/1983 προστίθεται παρ. 4 σύμφωνα με την οποία στις διαβουλεύσεις επί ομαδικών απολύσεων ο εργοδότης μπορεί να θέτει υπόψη των εργαζομένων κοινωνικό πλάνο για τους υπό απόλυση εργαζομένους, δηλαδή μέτρα άμβλυνσης των επιπτώσεων της απόλυσης, όπως ποσά για κάλυψη αυτασφάλισης, διαθέσιμα ποσά μέσω εταιρικής κοινωνικής ευθύνης για κατάρτιση και συμβουλευτική για επανένταξη στην αγορά εργασίας, ενέργειες για την αξιοποίηση ειδικών προγραμμάτων από τον ΟΑΕΔ αντιμετώπισης της επαπειλούμενης ανεργίας των υπό απόλυση εργαζομένων, καθώς και δυνατότητες, μεθόδους και κριτήρια για την κατά προτεραιότητα επαναπρόσληψή τους.
II.Με τη νέα διατύπωση της παρ. 3 του άρθρου 3 του Ν. 1387/1983 : «Οι ανακοινώσεις του εργοδότη σε περίπτωση ομαδικών απολύσεων (λόγοι, αριθμός και κατηγορίες εργαζομένων υπό απόλυση, κριτήρια απολυομένων, χρονικό διάστημα απολύσεων κλπ) υποβάλλονται από τον εργοδότη στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ) (αντί του Νομάρχη και του Επιθεωρητή Εργασίας που ίσχυε).»
III. Με το τροποποιηθέν άρθρο 5 παρ.1 του Ν. 1387/1983 η προθεσμία των διαβουλεύσεων μεταξύ εργαζομένων και εργοδότη είναι 30 ημέρες (αντί 20 που ίσχυε) και αρχίζει από την πρόσκληση του εργοδότη. Το αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων διατυπώνεται σε πρακτικό και υποβάλλεται από τον εργοδότη στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ) (αντί του Νομάρχη ή του Υπ. Εργασίας που ίσχυε στην παλαιά ρύθμιση). Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων μπορούν να υποβάλουν υπόμνημα στο ΑΣΕ.
IV.Με το τροποποιηθέν άρθρο 5 παρ.2 του Ν. 1387/1983 Αν υπάρξει συμφωνία, οι ομαδικές απολύσεις πραγματοποιούνται σύμφωνα με το περιεχόμενο της συμφωνίας και ισχύουν 10 ημέρες μετά την υποβολή του πρακτικού στο ΑΣΕ.
V.Με το τροποποιηθέν άρθρο 5 παρ.3 του Ν. 1387/1983 :
Αν δεν υπάρξει συμφωνία, το ΑΣΕ εντός 10 ημερών από την υποβολή του πρακτικού διαβούλευσης, διαπιστώνει με αιτιολογημένη απόφαση αν τηρήθηκαν οι υποχρεώσεις του εργοδότη σχετικά με τις διαβουλεύσεις και την κοινοποίηση των εγγράφων στο ΑΣΕ. (Με την παλαιά ρύθμιση ο Νομάρχης ή ο υπουργός Εργασίας είχε εξουσία να μην εγκρίνει τις ομαδικές απολύσεις, κάνοντας έλεγχο σκοπιμότητας των απολύσεων, συνεκτιμώντας την κατάσταση της οικονομίας, της επιχείρησης κλπ. Προς εναρμόνιση με το Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης τροποποιήθηκε η έγκριση αυτή).
Το ΑΣΕ μπορεί να καλεί τους εκπροσώπους των εργαζομένων και τον εργοδότη, καθώς και ειδικούς εμπειρογνώμονες επί τεχνικών θεμάτων. Αν το ΑΣΕ κρίνει ότι τηρήθηκαν οι ανωτέρω υποχρεώσεις του εργοδότη οι απολύσεις ισχύουν 20 ημέρες από την έκδοση της απόφασης. Αλλιώς παρατείνει τις διαβουλεύσεις ή τάσσει προθεσμία στον εργοδότη να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του. Αν το ΑΣΕ με νέα απόφαση διαπιστώσει τήρηση υποχρεώσεων εργοδότη, οι απολύσεις ισχύουν 20 ημέρες από την έκδοση της 2ης απόφασης. Σε κάθε περίπτωση οι απολύσεις ισχύουν 60 ημέρες από την κοινοποίηση του πρακτικού διαβούλευσης (νέες διατάξεις). (Συνεπώς καταργείται η ρύθμιση ότι οι ομαδικές απολύσεις πραγματοποιούνται στην έκταση που καθορίζει η απόφαση του Νομάρχη ή του Υπουργού Εργασίας).
VI. Καταργείται η διάταξη της περ. 2 της υποπαρ. ΙΙΔ του άρθρου 186 του Ν. 3852/2010, που προβλέπει την έγκριση ή απόρριψη των ομαδικών απολύσεων από τις περιφέρειες.
VII. Προστίθεται περ. στ' στην παρ. 3 του άρθρου 25 του II.Δ 368/1989, δυνάμει της οποίας συστήνεται τμήμα ελέγχου ομαδικών απολύσεων στο ΑΣΕ.
Το τμήμα ελέγχου ομαδικών απολύσεων του ΑΣΕ απαρτίζεται από:
Α) το Γ.Γ. του Υπ. Εργασίας ως Πρόεδρο με αναπληρωτή του τον προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Εργασίας
Β) τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης απασχόλησης του Υπ. Εργασίας με τον αναπληρωτή του
Γ) έναν εκπρόσωπο του Υπ. Εργασίας με τον αναπληρωτή του
Δ) έναν εκπρόσωπο του Υπ. Οικονομίας με τον αναπληρωτή του
Ε) έναν εκπρόσωπο του Υπ. Οικονομικών με τον αναπληρωτή του
ΣΤ) πέντε εκπροσώπους της ΓΣΕΕ με τους αναπληρωτές τους
Από έναν εκπρόσωπο του ΣΕΒ, της ΕΣΕΕ, της ΓΣΕΒΕΕ, του ΣΕΤΕ με τον αναπληρωτή του
Z) έναν εκπρόσωπο με τον αναπληρωτή του, που υποδεικνύονται από κοινού από τον ΣΕΒ, την ΕΣΕΕ, τη ΓΣΕΒΕΕ και τον ΣΕΤΕ.»
VIII. Προστίθεται νέα παρ. στο άρθρο 25 του ΠΔ 368/1998 σύμφωνα με την οποία στην αρμοδιότητα του Τμήματος ελέγχου ομαδικών απολύσεων ανήκει ο έλεγχος των σχεδιαζομένων ομαδικών απολύσεων.

-Με το άρθρο 18 του Ν. 4472/2017 προστίθενται νέα περίπτωση στο άρθρο 14 παρ.10 του Ν. 1264/1982 περί των προϋποθέσεων καταγγελίας της σύμβασης εργασίας συνδικαλιστή που είναι η τέλεση κλοπής ή υπεξαίρεσης εις βάρος του εργοδότη ή του εκπροσώπου του. Επίσης τροποποιείται η υπάρχουσα διάταξη ότι επιτρέπεται η καταγγελία της συμβάσεως εργασίας σε περίπτωση αδικαιολόγητης απουσίας από την εργασία άνω των 3 ημερών. (Και με τη νέα διάταξη παραμένει εκτός πεδίου αιτήσεως για λήψη άδειας από την επιτροπή του άρθρου 15 του Ν. 1264/1982 η συνήθης περίπτωση της επανειλημμένης , συστηματικής και αποδεδειγμένης πλημμελούς εκτέλεσης εργασίας από συνδικαλιστή. Η προστεθείσα άλλωστε περίπτωση της διαπράξεως ποινικών αδικημάτων είχε αντιμετωπισθεί νομολογιακά και με το προηγούμενο νομοθετικό καθεστώς.)
-Με το άρθρο 19 αντικαθίσταται (ουσιαστικά επαναδιατυπώνεται) το άρθρο 17 του Ν. 1264/1982 περί συνδικαλιστικών αδειών ως εξής:
I. Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να παρέχει άδεια απουσίας:
Α) στα μέλη του ΔΣ της πιο αντιπροσωπευτικής τριτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης όσο χρόνο διαρκεί η θητεία τους
Β) στον Πρόεδρο και τον Γ.Γ. των Εργατικών Κέντρων και Ομοσπονδιών, εφόσον οι υπαγόμενες πρωτοβάθμιες οργανώσεις έχουν πάνω από 10.000 ψηφίσαντα μέλη για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία τους
Γ) στον Πρόεδρο των Εργατικών Κέντρων και Ομοσπονδιών, εφόσον οι υπαγόμενες σε αυτά οργανώσεις έχουν από 1.501 έως 10.000 ψηφίσαντα μέλη για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία του.
Δ) στον Πρόεδρο των Εργατικών Κέντρων και Ομοσπονδιών, εφόσον οι υπαγόμενες πρωτοβάθμιες οργανώσεις έχουν μέχρι 1.500 ψηφίσαντα μέλη για 15 ημέρες το μήνα .
Ε) στον Αντιπρόεδρο, Γ.Γ. και Ταμία των ΔΣ των πιο αντιπροσωπευτικών δευτεροβάθμιων συνδ. οργανώσεων για 15 ημέρες το μήνα
ΣΤ) στα λοιπά μέλη των ΔΣ των πιο αντιπροσωπευτικών δευτεροβάθμιων συνδ. οργανώσεων για 9 ημέρες το μήνα
Ζ) στον Πρόεδρο, Αντιπρόεδρο και Γ.Γ. των πρωτοβάθμιων συνδ. οργανώσεων για 5 ημέρες το μήνα, αν τα μέλη είναι πάνω από 500
Η) στον Πρόεδρο, Αντιπρόεδρο και Γ.Γ. των πρωτοβάθμιων συνδ. οργανώσεων για 3 ημέρες το μήνα, αν τα μέλη είναι κάτω από 500
Θ) στους αντιπροσώπους στις τριτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες συνδ. οργανώσεις για όλη τη διάρκεια των συνεδρίων, που συμμετέχουν
Ι) στα μέλη της εκτελεστικής επιτροπής και της Γραμματείας της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων για όσο διαρκεί η θητεία τους
II. οι πιο πάνω άδειες περιορίζονται σε 30 το χρόνο για τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής ή του Προεδρείου των μη αντιπροσωπευτικών τριτοβάθμιων συνδ. Οργανώσεων, καθώς και για τον Πρόεδρο του Δ.Σ. της επόμενης πιο αντιπροσωπευτικής δευτεροβάθμιας οργάνωσης, εφόσον αυτή έχει πάνω από 1.500 μέλη και στο 1/3 του χρόνου των περιπτώσεων δ,ε',στ',ζ' και η' για την επόμενη της πιο αντιπροσωπευτικής, οργάνωση για τα αντίστοιχα συνδ. στελέχη.
III. Ο χρόνος απουσίας θεωρείται χρόνος πραγματικής εργασίας και ασφαλιστικά. Οι ημέρες απουσίας των περ. α', β', γ' και δ' της παρ.2 του άρθρου 17, είναι με αποδοχές από τον εργοδότη. Οι ημέρες απουσίας των περ. ε,στ, ζ, η, θ, ι και της παρ. 2 είναι χωρίς αποδοχές και οι ασφ. εισφορές καταβάλλονται από την συνδ. οργάνωση.
IV. για κάθε διαφωνία σχετικά με τις άδειες αποφασίζει η επιτροπή του άρθρου 15 του Ν. 1264/1982.
V. οι συνδικαλιστικές άδειες ισχύουν και για τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα.
VI. Οι ρυθμίσεις περί συνδικαλιστικής προστασίας, επιτροπής προστασίας συνδ. στελεχών, δημοκρατίας στους χώρους εργασίας, συνδικαλιστικών αδειών, ισχύουν και για τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα.
Μετά τα ανωτέρω καταργούνται οι σχετικές ρυθμίσεις του άρθρου 6 παρ.3 και 4 του ν.2224/2994.
Mε το άρθρο 20 προστίθεται παρ. 5 στο άρθρο 22 του Ν. 1264/1982 κατά την οποία Οι διαφορές που απορρέουν από την υπερημερία του εργοδότη ως προς την αποδοχή των υπηρεσιών του εργαζομένου, την υποχρέωση πραγματικής του απασχόλησης και την καταβολή του μισθού του (άρθρο 656 Αστικού Κώδικα ) για λόγους που συνδέονται με την κήρυξη απεργίας στην επιχείρηση εκδικάζονται κατά τη διαδικασία και τις προθεσμίες που ισχύει για τις απεργιακές δίκες (συζήτηση της αιτήσεως και αναγνώριση ακυρότητας απεργίας εντός 5 ημερών από την κατάθεσή της . Η προθεσμία της εφέσεως είναι 3 ημερών.
Τάσος Πασσάς